قالب سیلیکونی چیست؟ ،مزایای استفاده + آموزش ساخت |نارین سنتر
قالب سیلیکونی چیست ؟ ، مزایای استفاده از قالب سیلیکونی + نحوه ساخت | نارین سنتر :
قالب سیلیکونی، یک نوع قالب انعطاف پذیر لاستیکی است که برای فرم دادن به مواد مختلف استفاده میشود. ماده تشکیل دهنده این قالب یعنی سیلیکون، نوعی لاستیک غیر آالرژی زاست که از نوعی پلیمر معدنی به نام سیلیکا ساخته میشود. یکی از ویژگیهای سیلیکون این است که به راحتی میتواند فرمهای مختلف را به خود بگیرد. به همین دلیل با کمک این ماده میتوان انواع قالب را با هر اندازه و طرحی تولید کرد.
قالب سیلیکون، بسیار بادوام است و در مقابل حرارت و یخ زدگی مقاومت بالایی دارد. این قالبها در شکلها و اندازه های مختلف تولید میشوند. به کمک قالب سیلیکون شما میتوانید پیچیدهترین طرحها و فرمها را ایجاد کنید. از قالبهای سیلیکون در پخت و پز، صنایع دستی و... استفاده میشود. اگر قصد درست کردن شکلات، شمع یا حتی کیکهایکوچک را دارید، پیشنهاد میکنیم از این قالبها غافل نشوید. با استفاده از قالبهای سیلیکون نتیجه کار شما خلاقانهتر و زیباتر خواهد شد. قالبهای سیلیکونی علاوه بر اینکه از نظر شکل و طرح متنوع هستند، از نظر ویژگیها و کاربرد نیز با یک دیگر متفاوت هستند. در این مطلب قصد داریم شما را با انواع قالبهای سیلیکونی و کاربردهای هر یک از آنها آشنا کنیم.

مزایای قالب های سیلیکونی :
قالبهای سیلیکون مزایای زیادی دارند که باعث شده به یکی از پرکاربردترین انواع قالبها در حیطههای مختلف تبدیل شوند. در این قسمت به بیان برخی از ویژگیهای قالبهای سیلیکونی که باعث این محبوبیت و کاربرد گسترده شده است، میپردازیم.
انعطاف پذیری :
قالبهای سیلیکونی بسیار نرم و منعطف هستند. به همین دلیل در اثر خم شدن نمیشکنند. این ویژگی به شما کمک میکند که راحتتر بتوانید ماده داخل قالب را از آن جدا کنید. برای مثال اگر با این قالبها کیک درست کردید و قسمتی از آن به قالب چسبید، میتوانید با فشار دادن آن نقطه از قالب، کیک را از آن جدا کنید. به این ترتیب به کمک قالبهای سیلیکون شما میتوانید به راحتی از پیچیدهترین قطعات مهندسی تا فرمهای متنوع شیرینی و یخ را بسازید. همچنین انعطاف پذیری سیلیکون باعث میشود که این قالبها نشکن باشند و در نتیجه در مقایسه با سایر قالبهای فلزی، شیشهای و پلاستیکی، عمر طولانیتری داشته باشند.
قابلیت استفاده در دماهای بالا و پایین :
قالبهای سیلیکونی بسته به نوعشان میتوانند در دمای 65- تا 400 درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار بگیرند . بنابراین شما میتوانید به راحتی این قالبها از داخل فر در بیاورید و بلافاصله در داخل فریزر بگذارید. این قالبها در اثر حرارت هیچگونه بو، دود و یا گاز سمی تولید نمیکنند. همچنین این قالب سیلیکون میتواند تا 700٪ برابر اندازه اصلی خود، کشیدگی داشته باشند. بنابراین شما میتوانید برای راحتتر خارج کردن مواد از دورن قالب، آن را بکشید.
![]()
تنوع رنگ و فرم :
همانطور که گفتیم قالبهای سیلیکونی بسیار متنوع هستند. این قالبها میتوانند ظریفترین جزییات را در داخل خود داشته باشند.به کمک قالب سیلیکون شما به راحتی میتوانید فرمهای بسیار زیبا و خاص بسازید.
شست و شوی آسان :
قالب سیلیکونی حالت نچسب دارد و به همین دلیل مواد به راحتی از آن جدا میشود. این ویژگی باعث میشود که پاک کردن جرمها و ذرات باقی مانده بر روی قالب بسیار آسان انجام شود. برای شست و شوی این قالبها میتوانید از کمی آب و صابون استفاده کنید. همچنین قالب سیلیکونی را میتوانید در داخل ظرفشویی قرار دهید.
موارد استفاده از قالب سیلیکونی :
قالبهای سیلیکونی بسیار متنوع هستند و در صنایع و هنرهای مختلف قابل استفاده هستند. در ادامه به چند نمونه از رایجترین کاربردهای قالبهای سیلیکونی اشاره میکنیم.
![]()
خرید بهترین مدل های قالب سیلیکونی در نارین سنتر .
کاربرد قالبهای سیلیکون در آشپزخانه و پخت و پز :
• مناسب برای پخت انواع کیک و شیرینی : با استفاده از قالبهای سیلیکونی مخصوص حرارت بالا، به راحتی میتوانید کیک، کلوچه و شیرینیهای خود را با شکلهای زیبا و خاص درست کنید. همچنین به کمک قالبهای سیلیکون مولد فوندانت، خیلی راحت میتوانید کیک خود را به زیبایی هرچه تمامتر تزیین کنید.
• درست کردن انواع شکلات : با استفاده از قالبهای سیلیکونی درست کردن آدامس و شکلات خانگی مثل آب خوردن است! ساختار منعطف سیلیکون به شما کمک میکند که به راحتی شکلات و آدامس را بدون خراب شدن از داخل قالب در بیاورید.
• استفاده برای ظروف سرو میان وعده : برخی قالبهای سیلیکون شکلهای بسیار خاص و زیبایی دارند. شما میتوانید از این قالبها به عنوان ظروف فانتزی برای میان وعدههای خود استفاده کنید. برای مثال میتوانید از قالبهای سیلیکون کوچک برای ریختن تنقلات ریز مثل انواع آجیل استفاده کنید.
• ساخت تکه های یخ فانتزی : همانطور که گفتیم قالب های سیلیکون در دماهای پایین نیز قابل استفاده هستند. بنابراین شما میتوانید با ریختن آب یا شربت به همراه سبزیجات و میوههای دلخواه خود و قرار دادن آن در فریزر، فرمهای یخی جالب درست کنید که زینت بخش میز پذیرایی شما باشند.
کاربرد قالب های سیلیکون در هنرهای دستی :
• کار با رزین : اگر علاقه مند به هنرهای دستی هستید، حتما راجع به رزین و ظرفیت این ماده برای ساخت انواع محصولات هنری آگاه هستید. قالب سیلیکون در اینجا نیز میتواند خلاقیت و زیبایی هنر شما را دو چندان کند. شما میتوانید با استفاده از این قالبها، انواع جواهرات، جا کلیدی و یا وسایل دکوری را با هر طرح و فرمی بسازید.
• صنایع دستی بتن و گچ : هنرمندان و دکوراتورها از قالبهای سیلیکونی برای تهیه محصولات تزیینی بتنی و گچی استفاده میکنند.
• ریخته گری و مجسمه سازی : مجسمه سازان برای ساخت مجسمههای کوچک و یا جزییات ظریف و پیچیده برخی از آثار هنری خود، از قالبهای سیلیکون کمک میگیرند.
• سفالگری : به کمک قالبهای سیلیکون میتوان از گلهای پلیمری، طرحهای پیچیدهای برای جواهرات و محصولات دکوراتیو درست کرد.
• تهیه شمع های خانگی : یکی از کاربردهای قالبهای سیلیکون، ساخت انواع شمعهای خانگی است. برای این کار کافی است مقداری موم گرم و مایع را داخل قالبهای سیلیکونی بریزید و فیتیله شمع را درون آن قرار دهید. کمی صبر کنید تا موم سرد شود و حالت جامد به خود بگیرد. شمع شما آماده است. به راحتی میتوانید این شمع را از قالب سیلیکون جدا کنید؛ بدون اینکه به قالب بچسبد و فرم آن خراب شود.
• مدل های مینیاتوری : علاقهمندان به ساخت مدلهای مینیاتوری و ریز میتوانند به کمک قالبهای سیلیکون، هر نوع مدلی که دوست دارند را بسازند.
ساخت محصولات بهداشتی در خانه
• صابونهای خاص و سفارشی بسازید : به کمک قالبهای سیلیکون شما میتوانید هر مدل صابونی را که دوست دارید بسازید. از فرمهای خیلی ساده و هندسی گرفته تا شکل های پر پیج و خم و پیچیده، همگی به راحتی توسط قالب سیلیکون قابل درست کردن هستند.
• ساخت بمب حمام در خانه : با استفاده از قالبهای سیلیکون شما به راحتی میتوانید بمب حمام یا کوکتل پدیکورهای زیبا و فانتزی را در خانه خود بسازید.
![]()
انواع سیلیکون قالب گیری :
سیلیکون هایی که برای ساخت قالب از آنها استفاده میشود، انواع مختلفی دارند. در ادامه سه مورد از پرکاربردترین سیلیکونهای قالبگیری را به شما معرفی میکنیم.
سیلیکون قالبگیری یا RTV :
سیلیکون قالب گیری هواپخت نوعی قالب سیلیکونی است که در دمای اتاق ساخته میشود. این نوع سیلیکون قابلیت تحمل دماهای بالا را دارد. همچنین نسبت به اسید، قلیا، رطوبت و الکتریسیته مقاوم است. از دیگر ویژگی های این نوع سیلیکون میتوان به انعطاف پذیری بالا و عدم چسبندگی آن به سطوح اشاره کرد. از قالبهای سیلیکونی هواپخت در صنعت برای ساخت قطعات پیچیده مانند اجزای هواپیما و فضاپیما و قطعاتی که جزییات بالایی دارند استفاده میشود. همچنین این نوع قالبها در هنرهایی مانند مجسمه سازی، مبلمان و طراحی جواهرات نیز به کار برده میشود. سیلیکون RTV میتواند طوری فرموله شود که با استانداردهای غذایی مطابقت داشته باشد و بتوان از آن در پخت و پز و صنایع غذایی نیز استفاده کرد.
سیلیکون گرماپخت یا HTV :
همانطور که از نام آن مشخص است، برای تهیه این نوع سیلیکون از گرما و حرارت استفاده شده است. قالب سیلیکون HTV برای محصولاتی که در هنگام تولید در معرض حرارت قرار میگیرند، استفاده میشود. این نوع سیلیکون نیز مانند سیلیکون هواپخت مقاومت بالایی در برابر پارگی و فرسودگی دارد. از این نوع قالب در واشر سازی، ریختگه گری و سرامیک سازی استفاده میشود. همچنین در ساخت سیلیکون HTV هیچ گونه مواد مضر برای سلامتی انسان وجود ندارد و به همین دلیل در تولید لوازم آرایشی، صنایع داروسازی و پزشکی مانند انواع ایمپلنتها و صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
سیلیکون مایع یا LSR :
سیلیکون مایع، ویسکوزیته کمتری نسبت به سیلیکونهای جامد دارد و به همین دلیل قابل جاری شدن است. این ویژگی سیلیکون مایع باعث میشود که بتوان از آن به صورت تزریقی نیز استفاده کرد. سیلیکون مایع در دامنه وسیعی از دماهای گرم و سرد قابل استفاده است. از این سیلیکون نیز برای ساخت قالبهای پرجزئیات، به خصوص در صنعت و پزشکی استفاده میشود.
![]()
کدام نوع از سیلیکون قالبگیری مناسب شما است؟
همانطور که دیدید سه نوع سیلیکون که در بالا اشاره کردیم، وجوه مشترک زیادی دارند و میتوانند به جای هم استفاده شوند. اینکه کدام سیلیکون مناسب کار شما است، در درجه اول به تعداد قطعاتی که باید تولید کنید، بستگی دارد. معمولا به دلیل این که سیلیکونهای RTV و HTV قیمت بالاتری دارند، برای تولید در حجم پایین مورد استفاده قرار میگیرند. در حالی که سیلیکون مایع قمیت مقرون به صرفهتری دارد و برای تولید در مقیاس بالا مناسب است. اکثر شرکتها برای نمونه سازی و تولیدات اولیه، قالبهای RTV و HTV را به کار میبرند و در ادامه با افزایش تقاضا، برای تولید انبوه از سیلیکونهای مایع استفاده میکنند.
تفاوت قالب سیلسکون فودگرید، پزشکی و معمولی :
به طور کلی سیلیکونها به دو دسته بهداشتی و سیلیکون معمولی تقسیم میشوند. سیلیکون معمولی دارای موادی است که ممکن است برای بدن انسان مضر باشد. از این سیلیکون برای تولید قطعات صنعتی مانند اجزای خودرو یا هواپیما استفاده میشود. سیلیکون بهداشتی به بدن انسان آسیبی نمیرساند. این سیلیکون برای تولید قالبها و ظروف پخت و پز و یا محصولات پزشکی قابل استفاده است. مهمترین تفاوت سیلیکون بهداشتی و معمولی، در فلزی است که برای پخت آنها به کار میرود.
برای پخت سیلیکون معمولی، از فلز قلع به عنوان کاتالیزر استفاده میشود در حالی که کاتالیرز مورد استفاده در تولید سیلیکون بهداشتی، پلاتین است. سیلیکونهای بهداشتی خود به دو دسته سیلیکون فود گرید و سیلیکون پزشکی تقسیم میشود. سیلیکون فودگرید باید استانداردهای مواد غذایی را داشته باشد. این نوع سیلیکون تحت آزمایشات سختی قرار میگیرد تا مطمئن شوند در دماهای بالا و پایین هیچ نوع ماده یا گاز سمی تولید نمیکند.
از این نوع سیلیکون در ساخت ظروف مختلف پخت و پزاستفاده میشود. سیلیکون پزشکی، علاوه بر داشتن استانداردهای سیلیکون فودگریدی، میبایست در تماس با مایعات و بافتهای بدن انسان، ایمن باشد و هیچگونه مواد سمی تولید نکند. سیلیکونهای پزشکی بر اساس مدت زمانی که قرار است در بدن انسان باشند، به سه گروه غیر قابل کاشت، کاشت کوتاه مدت و محدود و کاشت بدون محدودیت تقسیم میشوند.
چگونه سیلیکون معمولی را از سیلیکون فودگرید تشخیص دهیم؟
برای تشخیص قالب سیلیکون فودگرید از معمولی کافی است آن را بکشید. اگر سیلیکون کشیده شده به رنگ سفید درآمد، از نوع معمولی است. راهکار دیگر برای تشخیص نوع قالب سیلیکون، بو کردن آن است. سیلیکون معمولی بوی تندی دارد؛ در حالی که سیلیکون بهداشتی بدون بو است.
تفاوت قالب سیلیکون واقعی و دنبه ای :
هماننند اکثر محصولات که مدل فیک و اوریجینال دارد، سیلیکون نیز دارای مدلهای تقلبی است. یکی از رایجترین موادی که به جای قالب سیلیکون جا زده میشود، قالب PVC یا اصطلاحا سیلیکون دنبهای است. سیلیکون دنبهای به واقع از ترکیب گرانول PVC با روغن DOP در دماهای بالا تولید میشود. پس بر خلاف اسم آن، اصلا این ماده سیلیکون نیست! قالب PVC در مقایسه با سیلیکون قیمت پایینتری دارد؛ اما طبق معمول هیچ ارزانی بی دلیل نیست. سیلیکون دنبهای نسبت به سیلیکون واقعی محدودیت های زیادی دارد. در ادامه مهمترین تفاوتهای سیلیکون واقعی و دنبه ای را برای شما توضیح می دهیم.
امکان ریخته گری سیلیکون دنبه ای فقط در دماهای بسیار بالا :
یکی از اصلیترین تفاوتهای سیلیکون واقعی و دنبهای در دمای قالبگیری آنها است. دمای کار با سیلیکون واقعی، همان دمای اتاق (25 درجه سانتیگراد) است. به همین دلیل شما به راحتی میتوانید از این نوع سیلیکون برای قالبگیری اکثر مواد استفاده کنید. در حالی که سیلیکون دنبهای فقط در دماهای بسیار داغ قابل ریخته گری است. به همین دلیل شما نمیتوانید از این ماده برای قالبگیری موادی مانند صابون و پارافین یا پرینت سه بعدی استفاده کنید؛ زیرا آنها را ذوب میکند.
محدودیت سیلیکون دنبه ای در تولید قالب های پر جزئیات :
ذرات سیلیکون دنبهای درشتتر از سیلیکون واقعی است. به همین دلیل نمیتوان از این ماده برای تولید قالبهای پر جزئیات استفاده کرد. بنابراین برای تولید فرمهای هندسی پیچیده یا ظریف بهتر است از سیلیکون واقعی استفاده شود.
محدودیت در تولید قالبهای چند تکه یا پازلی :
یکی از رایج ترین راهکارها برای تولید فرمها پیچیده، استفاده از قالب سیلیکون چند تکه است. به این صورت که هر قسمت از فرم توسط یک قالب درست میشود و در نهایت از کنار هم قرار گرفتن قطعات قالب، فرم کلی ساخته میشود. اما قالب PVC تنها به صورت یک پارچه قابل تولید است. بنابراین از این جهت نیز برای ساخت فرمهای پیچیده مناسب نیست.
با توجه به توضیحات بالا، اگر فرم پیچیدهای دارید و یا لازم است قالب شما عمر طولانی داشته باشد، حتما از قالب سیلیکون واقعی استفاده کنید. در غیر این صورت ممکن است نیاز باشد بعد از خرید قالب PVC، مجددا یک قالب سیلیکون بخرید و در نهایت هزینه بالاتری را صرف خرید قالب کرده باشید.
![]()
نکات مهم در هنگام کار با قالب سیلیکون :
• برای استفاده از قالب سیلیکون در فر و مایکرویو، حتما از مدلهای مقاوم در برابر حرارت استفاده کنید. حداکثر دمای تحمل هر قالب روی آن ذکر شده است؛ اما به طور کلی بهتر است از قالب سیلیکون در دمای پایینتر از 220 درجه سانتیگراد استفاده کنید. قالب سیلیکون به هیچ عنوان نباید در معرض شعله مستقیم قرار بگیرد. حتما برای قرار دادن قالب سیلیکون داخل فر، آن را در طبقه وسط قرار دهید.
• قالبهای سیلیکون گرما را به صورت یکنواخت به نان یا کیک شما انتقال میدهند. اما زمان گرم شدن این قالبها کندتر از سایر قالبها است. به همین دلیل طبیعی است که سطح کیک یا نان شما روشنتر از حالت عادی باشد. برخی افراد به اشتباه فکر میکنند نان یا کیکشان هنوز نپخته است و مدت بیشتری آن را در فر میگذارند. این کار باعث میشود قالب سیلیکون بیش از حد حرارت ببیند و در نتیجه تغییر رنگ دهد.
• در هنگام پر کردن قالب سیلیکون، حتما در زیر آن سینی قرار دهید و قالب پر شده را با سینی جا به جا کنید؛ زیرا به دلیل انعطاف این قالبه، اگر بخواهید مستقیما خود آنها را بلند کنید، تغییر شکل میدهند و ممکن است مواد از داخل قالب بریزد.
• اگر از قالب سیلیکون اصل و با کیفیت استفاده کنید، بدون چرب کردن میتوانید مواد را داخل آن بریزد و در نهایت نیز به راحتی کیک یا نان خود را از قالب خارج کنید. اما در صورتی که از کیفیت قالب خود مطمئن نیستید، حتما آن را چرب کنید.
• بسیاری از اساتید آشپزی توصیه میکنند، در صورت استفاده از قالب سیلیکون سایز بزرگ، حتما آن را با اسپری یا روغن جداکننده، چرب کنید. اگر روغن جداکننده نداشتید، میتوانید از کره یا روغن حیوانی برای چرب کردن قالب استفاده کنید؛ اما به هیچ عنوان از روغن مایع برای چرب کردن این نوع قالب استفاده نکنید. روغن مایع تحت حرارت بالا میسوزد و ظاهر کیک شما را تیره و زشت مینماید.
• از قالبهای سیلیکون متفرقه میتوانید دریخچال و فریز استفاده کنید، اما به هیچ عنوان، از این گونه قالبها تحت حرارت بالا استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تولید گازهای سمی شود.
• قالب سیلیکون به راحتی با آب تمیز میشود. اگر چیزی به قالب چسبیده بود روی آن بریزید و کم صبر کنید تا مواد از قالب جدا شوند.
نحوه ساخت قالب سیلیکون :
هرچند قالبهای سیلیکون موجود در بازار بسیار متنوع هستند، اما گاهی شما طرح خاصی را میخواهید که نمیتوانید به راحتی آن را پیدا کنید. در این مواقع شما میتوانید خودتان دست به کار شوید و یک قالب سیلیکون سفارشی برای خود بسازید. در ادامه مراحل ساخت قالب سیلیکون را برای شما توضیح میدهیم.
در مرحله اول شما باید مدلی داشته باشید که قالب سیلیکون را بر اساس آن فرم دهید. این مدل میتواند مجسمه یا هر شئ جامد دیگری باشد. مرحله دوم این است که مدل را درون یک محفظه ثابت کنید. برای این کار میتوانید شئ مورد نظر را به سطح کار بچسبانید. بهتر است از یک باکس شیشهای به عنوان محفظه استفاده کنید تا سطح کار کاملا صاف و صیقلی باشد. همچنین سعی کنید مدل و محفظه کاملا عاری از هر گونه گرد و غبار و زدگی باشند تا قالب شما دارای نقاط یا خطوط اضافی نباشد.
در مرحله بعد شما باید سیلیکون را با یک هاردنر ترکیب کنید. هاردنر کمک میکند تا سیلیکون فرم بگیرد و خشک شود. معمولا لازم است که سه تا چهار درصد وزن سیلیکون، از هاردنر استفاده کنید. توجه داشته باشید که به محض ترکیب سیلیکون با هاردنر، فرآیند سفت شدن آغاز می شود. در مرحله آخر شما باید سیلیکون آماده شده را دورن محفظه بریزید و هشت ساعت صبر کنید تا کاملا سفت شود. حال میتوانید قالب سیلیکونی خود را از محفظه بیرون بیاورید و به راحتی استفاده کنید.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد ، چنانچه تمایل به خرید راحت و بدون دردسر انواع قالب ، مواد اولیه و ابزار های شیرینی پزی و کیک پزی در تنوع باورنکردنی هستید همین حالا از سایت لوازم قنادی نارین سنتر دیدن کنید .
دیدگاهی بگذارید